Nederland waterland. We wonen allemaal in de buurt van water, gebruiken water uit de kraan om te drinken of mee te koken en als het regent staan hele straten blank dus waarom moeten we dan water besparen? En het drinkwater kost ook niks dus er is ook geen financiële prikkel om water te besparen. Waarom moeten we dan toch water besparen?
Droogte
De afgelopen jaren kwam het steeds vaker voor dat er lange periodes weinig tot geen regen viel. Het gevolg is dat de drinkwaterreserves beperkt of niet worden aangevuld. Ook gebruiken mensen meer water dan normaal om bijvoorbeeld de tuin te sproeien. Er is dus een disbalans tussen beschikbaar water en de behoefte aan water. De vraag en aanbod is dus niet in balans. Drinkwaterbedrijven lossen dit op door grote reserves aan te leggen en steeds vaker te kijken naar alternatieve bronnen voor drinkwater. Een drinkwater tekort zal voorlopig waarschijnlijk uitblijven.
2018 en 2022 waren extreem droge jaren. De gevolgen van deze droogte was duidelijk te horen op het nieuws. Ook sprak ik steeds meer mensen die zwembadjes van kinderen niet meer bijvulden en minder lang gingen douchen. Maar twee droge jaren betekend niet per definitie dat het structureel droger wordt ieder jaar. De lente van 2023 is de natste van deze eeuw. Ondanks dit natte voorjaar was er toch weer een zeer droge periode aan het begin van de zomer. Toch is in het klimaatdashboard van het KNMI te zien dat de gemiddelde jaarlijkse neerslagtekort een stijgende lijn heeft. Er zijn verschillende klimaatscenario’s gemaakt voor de toekomst van Nederland. In enkele van deze scenario’s krijgt Nederland te maken met langdurige droge periodes en alle gevolgen van dien.
Meer neerslag
Als we in het klimaatdashboard kijken dan zien we ook dat er jaarlijks in totaal meer neerslag valt. Dit betekend dus dat als gevolg van langdurige droogte in de rest van jaar meer water zal vallen. In grote steden als Rotterdam en Den Haag maar ook in steeds meer kleine steden en dorpen is dit al duidelijk te merken. Er valt dan in een korte periode zoveel neerslag dat er wateroverlast ontstaat. Straten staan blank, tunnels lopen vol en het riool overstroomt. Het opvangen en vasthouden van al dit water voor de droge periodes kan de oplossing zijn. Water dat wordt opgeslagen in een regenton komt niet op straat of in het riool terecht.
Kosten
Moeten we nu bang zijn dat na de stijgende gas en elektraprijzen ook de kosten voor drinkwater gaat stijgen? De prijs van drinkwater is een optelsom van de kosten voor het produceren en leveren van drinkwater. Drinkwaterbedrijven mogen slechts beperkt winst maken en moeten verantwoording afleggen over de opbouw van de prijs. De prijs zal dus niet zomaar stijgen. Toch is de prijs voor drinkwater de afgelopen jaren gestegen. Vaak met een paar procenten per jaar. Dit komt door hogere kosten van drinkwaterbedrijven zoals loonkosten en energiekosten. Dit is echter ook het gevolg van beschikbaarheid van drinkwaterbronnen en kosten voor filteren. Het gevolg van lange droge periodes is dat sommige drinkwaterbronnen tijdelijk te vervuild zijn om gebruikt te worden als drinkwater. Deze vervuiling heeft ook tot gevolg dat het filterproces meer tijd en energie kost en soms aangepast moet worden op het type vervuilende stof. De extra kosten voor onderzoek naar alternatieve drinkwaterbronnen, nieuwe of verbeterde filterprocessen en het omgaan met natte en droge periodes hebben effect op de drinkwaterprijzen. Dit heeft ook direct effect op de hoogte van de waterschapsbelasting. Voor sommige gemeentes gaat deze zelfs tientallen euro's omhoog per periode.
Wat kan ik doen?
We kunnen allemaal ons steentje bijdragen door wat kleine maatregelen. Denk bijvoorbeeld aan waterbesparende kranen bij wasbakken, een waterbesparend toilet (of gewoon een baksteen in de stortbak) of een regenton. Daarnaast kan veel water bespaard worden met gedrag. De kraan uit tijdens het tandenpoetsen (zijn er nog mensen die dit niet doen?), korter douchen en minder vaak de tuin sproeien. Dan kan je ook nog een stapje verder door bijvoorbeeld water gebruikt tijdens het koken te bewaren of een emmer onder de douche te zetten om het water op te vangen terwijl het water op temperatuur komt. Dit water kan je dan gebruiken om de planten water te geven.
Allemaal kleine stapjes richting besparing. Al deze mooie acties zal je waarschijnlijk alleen niet terug zien op je waterrekening. Water is nog relatief goedkoop en helaas verbruiken we er ook veel van. Dus zelfs als je met veel moeite 5% water kan besparen dan scheelt dit slechts enkele euro’s op de jaarrekening. Een investering in een regenton (een simpele regenton kost al snel 100 euro) verdien je dus niet zomaar terug. Je draagt er echter wel aan bij dat drinkwaterbedrijven makkelijker aan de vraag naar drinkwater kunnen voldoen en daardoor uiteindelijk ook lagere kosten hebben.
Waarom?
Dan blijft vaak de vraag hangen : waarom? Er zijn meerdere redenen. Door minder drinkwater te gebruiken hoeven drinkwaterbedrijven minder hard te werken om aan de vraag te voldoen. Dit betekend dat er meer geïnvesteerd kan worden in klimaatneutrale bedrijfsvoering en dat is goed voor de planeet. De afgelopen jaren zijn we ook bezig geweest met energie en CO2 besparing maar de impact van ons drinkwatersysteem op de planeet moet ook niet onderschat worden. Iedere bijdrage aan waterbesparing en het vasthouden van regenwater helpt een klein beetje mee om een groter probleem op te lossen.
Mochten deze redenen te ver van je af staan dan zijn er ook redenen die wat dichter bij huis zijn. Je bent bijvoorbeeld voorbereid op stijgende prijzen van drinkwater. Ook is het beter voor je tuin om te sproeien met regenwater of bijvoorbeeld het water waar je net pasta of groentes in hebt gekookt aangezien hier ook voedingsstoffen voor planten in zitten.
Kommentare